Té ngửa khi biết sự thật về tính chất vật lý thú vị của con quay

Thứ Ba, 16:33:00 03/01/2017
Trong số hàng nghìn người từng chơi con quay hồi thơ ấu chắc chẳng mấy AI trả lời được câu hỏi đó. Con quay dù có quay thẳng đứng hay quay nghiêng cũng vẫn không đổ như ta tưởng. Vậy lực nào giữ nó lại trong tình trạng không vững vàng ấy?

Lý giải nguyên nhân con quay không đổ khi quay

Lý thuyết về con quay khá phức tạp, và chúng ta sẽ không đi sâu vào vấn đề ấy, ở đây ta chỉ nói tới nguyên nhân chủ yếu khiến cho con quay đang quay không bị đổ. Hình vẽ một con quay quay theo chiều mũi tên.

Bạn hãy chú ý tới phần A của mép con quay, và phần B đối xứng của A. Phần A có xu hướng chuyển động dời xa bạn, còn phần B thì tiến lại gần hơn. Bây giờ bạn hãy theo dõi xem rằng khi nghiêng trục của con quay về phía mình thì hai phần ấy chuyển động như thế nào.

 

Con quay

Lý giải nguyên nhân con quay không đổ khi quay

Bằng một cái va chạm như thế bạn đã bắt buộc phần A chuyển động lên trên, và phần B đi xuống dưới. Cả hai phần đều nhận một va chạm hướng vuông góc đối với chuyển động riêng của chúng. Nhưng vì lúc con quay quay nhanh, các phần của vành đĩa có vận tốc quay rất lớn.

Hé lộ sự thật về nơi chôn cất Tư Mã Ý: Không thể che giấu dù tìm đủ mọi kế tung hỏa mù
Lí giải tại sao chữ "x" được dùng để ký hiệu ẩn số trong toán học
Phát hiện đột phá tại 'địa ngục' sâu 3.000 km của Trái Đất: Thứ quyết định sự tồn vong chính là đây!

Do đó, vận tốc không đáng kể do bạn truyền cho sẽ hợp với cái vận tốc rất lớn của một điểm ở vành đĩa, tạo thành một vận tốc tổng hợp rất gần bằng vận tốc quay ấy. Vì vậy, chuyển động của con quay hầu như không thay đổi. Đó là lý do vì sao mà con quay hình như lúc nào cũng chống lại khuynh hướng làm cho nó đổ. Con quay càng nặng và quay càng nhanh thì khả năng đó càng lớn.

Mọi vật quay đều có xu hướng bảo toàn hướng của trục quay. Tính chất vật lý này được ứng dụng rộng rãi trong kỹ thuật. Các loại máy hồi chuyển (dựa trên tính chất của con quay) - đại bàn, các máy ổn định...được lắp trê Máy bay và tàu thủy.

Đặng Thị Ngần

Bài viết cùng chuyên mục

Đọc nhiều nhất

Chủ đề được quan tâm

Ngày tận thế Ngày tận thế Thứ bảy, 11:10:45 11/07/2020
Thế giới động vật Thế giới động vật Thứ bảy, 11:09:44 11/07/2020
Kiếm hiệp Kiếm hiệp Thứ sáu, 16:59:04 10/07/2020
Trí tuệ nhân tạo Trí tuệ nhân tạo Thứ năm, 11:12:24 09/07/2020
1001 câu hỏi tại sao 1001 câu hỏi tại sao Thứ tư, 14:12:27 08/07/2020

Video nổi bật

Sản phẩm mới